Uroczyste zakończenie Akredytacji I bibliotek warmińsko-mazurskich

 

 

 

 

Koniec listopada to od początku naszej przygody z Akredytacją I termin znamienny. Właśnie 30 listopada 2022 r. oficjalnie po 15 miesiącach kończy się projekt Akredytacja I. Z tej okazji zorganizowaliśmy uroczyste podsumowanie projektu wraz z udziałem Dyrekcji Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Olsztynie, uczestników Akredytacji I, II oraz chętnych do wzięcia udziału w Akredytacji III.

Uroczystość odbyła się w siedzibie WBP w Olsztynie przy ul. 1 Maja 5, a w spotkaniu wzięło udział 16 osób z bibliotek: MBP w Biskupcu, MBP w Działdowie, MBP w Olsztynie, MBP w Ostródzie oraz WBP w Olsztynie.

Była to okazja do podsumowania naszych wrażeń z udziału w projekcie. Każda z uczestniczek miała okazję wypowiedzieć się, co dla niej było najważniejsze, czego zabrakło, a co pomogło w realizacji mobilności. Była też możliwość skonfrontowania naszych odczuć, przedyskutowania ich i zanalizowania. 

Ważnym elementem spotkania było również omówienie mobilności, które odbywały się od maja do października 2022. W tym czasie zwiedziłyśmy 8 europejskich krajów: Chorwację, Cypr, Czechy, Irlandię, Litwę, Niemcy, Portugalię i Włochy.

Na koniec o swoich planowanych mobilnościach opowiedzieli uczestnicy realizowanej już Akredytacji II i mieli też okazję pytać o wiele rzeczy doświadczone uczestniczki.

 

Spotkanie zakończyło się słodkim poczęstunkiem zakupionym specjalnie na tę okazję ze środków programu Erasmus+.

 

I tak kończy się przygoda z Akredytacją I. Co dalej? Nie musimy się nad tym zastanawiać, ponieważ już zaczęły się przygotowania do Akredytacji II. Ruszyliśmy z nowym konsorcjum w nową przygodę, przed nami nowe działania i nowe znajomości. Jednak doświadczenia z Akredytacji I pozostaną z nami na długo i mam nadzieję, że spotkam się z jej uczestniczkami jeszcze przy okazji kolejnych Akredytacji!

Do zobaczenia! :) 

Zagrzeb: Vidimo se!

To już koniec naszego pobytu w Chorwacji. Zagrzeb pożegnałyśmy wraz ze wschodem słońca na lokalnym lotnisku. Przed nami wieloetapowa podróż do Olsztyna. Przywozimy ze sobą nie tylko pamiątki oraz materiały i prezenty od chorwackich bibliotekarzy, ale także nowe doświadczenia, inspiracje, pomysły czy kontakty do koleżanek i kolegów z tej części Europy.

Wschód słońca nad lotnikiem w Zagrzebiu

Nasz pobyt był bogaty w merytorykę, ale też poznawanie kultury i zwyczajów kraju, który gościł nas przez ostatnie dni. Wracamy zmęczone, ale szczęśliwe. Nie możemy się się doczekać, aż podzielimy się wrażeniami z naszymi współpracownikami.

Trasa Olsztyn-Zagrzeb - około 1000 km

Kto wie, może następnym razem to my będziemy gościć u siebie chorwackich bibliotekarzy?:)
Vidimo se w Olsztynie!

Podróż w chmurach

Zagreb: Kierunek - Rijeka

W piątek wyruszyłyśmy na południowy zachód od stolicy. Naszym celem była Rijeka - miasto, które odwiedziła we wrześniu, również w ramach projektu Erasmus+, nasza koleżanka z biblioteki. Po jej rekomendacji skontaktowałyśmy się z dyrektorem biblioteki w Rijece - Niko - który serdecznie zareagowal na naszą wiadomość i zaprosił nas w odwiedziny.

Biblioteka w Rijece finalizuje obecnie projekt w ramach programu Erasmus+, który rozpoczęła w 2019 roku, a którego realizacja zostala wydłużona przez wybuch pandemii. Projekt ten zakłada wzmocnienie czytelnictwa osób starszych przy wykorzystaniu nowych technologii.

Aby móc to zrealizować, bibliotekarze musieli rozwinąć swoje kompetencje w tym zakresie, przygotować się do prowadzenia zajęć z osobami 60+, tak aby zaproponowana oferta dla dorosłych odpowiadała realnym potrzebom lokalnej społeczności.

W ramach planowanych działań i warsztatów uczestnicy zajęć edukacyjnych, warsztatów nauczą się m.in. jak korzystać z e-booków czy jak założyć i prowadzić bloga internetowego. Ważna jest ich aktywizacja w przestrzeni cyfrowej, pokazanie im możliwości Internetu, ale też bezpiecznych sposobów korzystania z niego. Partnerami biblioteki w projekcie są instytucje zarówno z Chorwacji, jak i z zagranicy (jedna z nich to również biblioteka).

Obecnie trwa budowa nowej siedziby dla instytucji, do której przeniesiona będzie główna biblioteki Rijeki. Już teraz bibliotekarze pracują nad planowaniem wzbogaconej i rozbudowanej oferty dla wszystkich grup użytkowników - nowa siedziba będzie kilka razy większa od poprzedniej!

Biblioteka w Children's House

Obok powstającego budynku działa też instytucja o nazwie Children's House, która jest współadministrowana przez bibliotekę. Jej ideą było połączenie ofert kilku instytucji z Rijeki i zaoferowanie dzięki temu różnorodnych, ciekawych usług. Do ChH przychodzą dzieci i młodzież wspólnie z dorosłymi - rodzicami, opiekunami, nauczycielami. Szczególnie w soboty organizowane są aktywności dla całych rodzin. 

Widoki że zwiedzania Rijeki

Po zwiedzaniu biblioteki i rozmowie z jej pracownikami - Christianem i Christiną:) - cieszyłyśmy się widokami na wybrzeżu i wybornymi lodami podczas naszego ostatniego wieczoru w Chorwacji.

Zagrzeb: Past and the Future

Nasz ostatni dzień w NSK rozpoczęłyśmy spotkaniem z Mariną, która kieruje Chorwackim Instytutem Bibliotekoznawstwa. Jako pracownik biblioteki narodowej zajmuje się m.in. ochroną dziedzictwa narodowego w Chorwacji. Opowiedziała nam m.in. o kolekcjach zbiorów specjalnych, unikalnych materiałach w zbiorach NSK oraz przepisach prawnych chroniących materialne dziedzictwo. Przeprowadziła nas przez proces zapewnienia ochrony prawnej zabytkowym materiałom i - jak sama mówi - była już nawet kilka razy proszona przez policję o identyfikację i potwierdzenie autentyczności rzadkich, zabytkowych zbiorów, które ze względu na swoją ogromną wartość finansową trafiały na czarny rynek.

Kolekcja najcenniejszych zbiorów piśmienniczych, które NSK gromadzi od XVII wieku, nosi nazwę Croatica.

Drukarki 3D - Digital Laboratory

Z kolei Dunja, która jest konsultantem NSK ds. bibliotek publicznych, opowiedziała nam o współpracy z bibliotekarzami. Chorwacka sieć bibliotek publicznych jest znacznie  mniejsza od polskiej: zawiera w sobie prawie 200 bibliotek głównych i ponad 100 filii. Ciekawe jest, że po nowelizacji prawa bibliotecznego w 2019 roku zwiększyła się liczba bibliobusów, dzięki którym coraz większa liczba mieszkańców może wypożyczać książki, szczególnie jeśli w ich okolicy nie ma dostępu do stacjonarnej bibliotek. 

Bibliotekarstwo w Chorwacji jest bardzo ustandaryzowane, zarówno ze względu na regulacje międzynarodowe, jak i te krajowe. Same zbieranie statystyk z bibliotek publicznych jest scentralizowane - jako jedyna zbiera je biblioteka narodowa, aby na ich podstawie tworzyć tabele statystyczne i opisowe analizy. 

Studio do nagrywania podcastów - Digital Laboratory

Na koniec naszej wizyty w NSK miałyśmy okazję zobaczyć Digital Laboratory, po którym  oprowadzała nas Sanja. Ta warsztatowa przestrzeń jest stworzona z myślą o edukacji dorosłych oraz młodzieży, aby zapoznawać ich z nowymi technologiami. Podczas grupowych i indywidualnych zajęć mogą korzystać m.in. z komputerów, drukarek 3D czy interaktywnych tablic. Dysponują również profesjonalnym studio do nagrywania podcastów wyposażonym w niezbędny sprzęt do rejestrowania i edycji nagrań. Jest ono używane do tworzenia bibliotecznego podcastu, a także wynajmowane przez zewnętrznych partnerów.

W jednym miejscu zebrano sprzęt pozyskany przez NSK w ramach różnych projektów. Większość usług oferowana jest za darmo, wyłącznie druk 3D wiąże się z symboliczną opłatą. 

Materiał do tworzenia wydruków 3D - Digital Laboratory

To był świetny punkt na zakończenie naszej wizyty w NSK, ponieważ pokazuje, jak umiejętnie łączyć przyszłość z przeszłością - edukowanie w zakresie nowych technologii oraz opiekę nad narodowym dziedzictwem.

Zagrzeb: Gradska knjižnica

Trzeci dzień naszej mobilności upłynął pod znakiem miejskich bibliotek w Zagrzebiu. Do południa udało nam się odwiedzić dwie z nich: bibliotekę główną i filię im. Augusta Cesarca. To, co je różniło już na pierwszy rzut oka, to zupełnie różne lokalizacje. Pierwsza z nich mieści się w starym budynku przy dworcu kolejowym, jednak już teraz tworzone są plany budowy nowej siedziby dla tej biblioteki - o dofinansowanie na ten cel stara się miasto Zagrzeb. Druga z kolei jest tak trudna do znalezienia, że eskortowała nas do niej Aleksandra, kierowniczka filii. Budynek, w którym ma swoją siedzibę ta filia, otaczają stragany i lokalni wystawcy, którzy codziennie wystawiają się na tamtejszym targu.

 

Widok z okna biblioteki głównej 

Użytkownicy zagrzebskich bibliotek mogą korzystać z dwóch aplikacji: ZaKi Books i eZaKi. ZaKi Books to pierwsza chorwacka aplikacja mobilna do wypożyczania e-booków zintegrowana z systemem bibliotecznym Zaki. Użytkownicy KGZ wypożyczą e-książki posługując się numerem dowodu osobistego i PIN-em. Z kolei w aplikacji eZaKi, dostępnej zarówno w wersji online, jak i mobilnej, mogą zarejestrować się, płacić kartami bankowymi, korzystać z cyfrowej karty, sprawdzać stan wypożyczeń i rezerwacji.

Wypożyczalnia w bibliotece głównej

Wszystkie grupy wiekowe mieszkańców, w tym osoby dorosłe, mogą korzystać z szerokiej oferty aktywności oferowanych przez Miejską Bibliotekę w Zagrzebiu. Poszczególne filie realizują szereg projektów edukacyjnych, m.in. Green Library for Green Zagreb, 65+, STEM.

Sztandarowym projektem zagrzebskich placówek prowadzonym od 2017 roku jest "Green Library for Green Zagreb". Ma on na celu przede wszystkim edukowanie społeczeństwa w zakresie ekologii i ochrony środowiska, a także uświadamianie mu, jak dbać o nie na co dzień. Mieszkańcy mogą dzięki niemu brać udział m.in. w edukacyjnych spotkaniach i warsztatach oraz wykładach, pokazach filmów dokumentalnych, wystawach, wydarzeniach w przestrzeniach publicznych, a także korzystać ze zbiorów o tej tematyce kupowanych w ramach projektu. W działanie zaangażowana jest mniej więcej połowa zagrzebskich placówek.

Self check dla czytelników

Ważnym projektem przeciwdziałającym wykluczeniu osób starszych jest natomiast 65+. Dzięki niemu seniorzy kreatywnie i aktywnie spędzają czas poprzez np. uczestnictwo w warszatatch edukacyjnych, ćwiczeniach ruchowych (przed pandemią), lekcjach języków obcych, wykładach i innych wydarzeniach kulturalnych. Program jest współfinansowany przez miasto Zagrzeb.

Po powrocie do NSK poznałyśmy Ivo i Sonję, którzy opowiedzieli nam o pracy w Centrum Informacji we wszystkich jej aspektach - od udzielania podstawowych wskazówek dotyczących pracy biblioteki aż po wyszukiwanie archiwalnych materiałów czytelnikom starającym się poznać przeszłość swojej rodziny. 

Nasz środowy program zamknęłyśmy z energiczną Gabrielą i jej zespołem z działu zajmującego się restaurowaniem i konserwacją zbiorów. Zobaczyłyśmy różne etapy przywracania świetności starym drukom, ale też sposoby ochrony materiałów bibliotecznych oraz popularyzowania narodowego dziedzictwa (wystawa z hologramami musiała robić wrażenie!). Miałyśmy rzadką okazję być w miejscach dostępnych tylko dla pracowników NSK. 

Prace nad digitalizacją i konserwacją zabytkowych zbiorów

Z niezapomnianymi wrażeniami po wycieczce do przeszłości ruszyłyśmy na dalsze zwiedzanie Zagrzebia:)

Zagrzeb: content is the key!

Drugiego dnia w NSK przejął nas dział PR i marketingu. 

Na samym początku spotkałyśmy się z Draganą i Dagmar, które pokazały nam m.in. aktualną stronę WWW i opowiedziały o planach stworzenia nowej witryny dla instytucji.

Ciekawostką jest, że aby maksymalnie ułatwić użytkownikom korzystanie z biblioteki, pracownicy NSK stworzyli też aplikację Smart Library, która pomaga odnaleźć się w labiryncie korytarzy rozlokowanych na kilku piętrach.

Prezentacja strony WWW NSK

Praca działu to także organizacja działań promocyjnych całej instytucji - wymaga ona więc sprawnej koordynacji w tak dużej bibliotece. Nasze koleżanki pokazały nam swój sposób na sprawne zarządzanie czasem i zasobami ludzkimi, m.in. poprzez spotkania zespołu i tworzenie harmonogramu prac, które ostatecznie przybierają formę elektronicznego kalendarza.

Przemyślane działania promocyjne to także profilowanie treści pod kątem odbiorcy - Dagmar jako tłumaczka zatrudniona w NSK przygotowuje tłumaczenia wybranych treści promujących wydarzenia biblioteki na język angielski.

Następnie rozmawiałyśmy ze specjalistami od PR i organizacji wydarzeń - zarówno Nela, jak i Ante są z wykształcenia dziennikarzami. Do ich głównych zadań należą m.in. kontakty z mediami, tworzenie informacji prasowych, a także przygotowywanie pracowników NSK do wystąpień przed kamerami. Mają ręce pelne roboty - ich kalendarz wydarzeń i imprez jest bardzo napięty, tym bardziej że atrakcyjne przestrzenie NSK są często wykorzystywane i wynajmowane przez zewnętrzne instytucje, w tym przedstawicieli rządu.

Monografia NSK 1607-2007

Biblioteka narodowo-uniwersytecka prowadzi także działalność wydawniczą. Nasi koledzy i koleżanki pracują nad publikacjami wydawanymi przez instytucję - katalogami, monografiami, czasopismami, pracami naukowymi itd. Część z nich jest dostępna również w formie cyfrowej. Do zadań Neli i Ante należy również koordynowanie wystaw, które prezentowane są nie tylko w siedzibie biblioteki i w innych miejscach w Chorwacji, lecz także za granicą.

Czas wolny postawiłyśmy wykorzystać na wizytę w jednym z zagrzebskich muzeów oraz zwiedzanie charakterystycznych miejsc stolicy - spacer w tak piękną pogodę to była sama przyjemność!

Kościół św. Marka w Zagrzebiu

Widoki z zagrzebskiej starówki

Zagrzeb: Dobro jutro!

Poniedziałkowy poranek oznaczał dla nas jedno - start naszej wizytacji w Narodowej i Uniwersyteckiej Bibliotece w Zagrzebiu. Uzbrojone w Google maps ruszyłyśmy przez miasto w kierunku jego nowszych dzielnic, by punkt 9:30 stanąć w progach książnicy.  

Po małych kłopotach lokalizacyjnych znalazłyśmy się z naszą opiekunką Antoniją. W końcu mogłyśmy zobaczyć osobę, z którą kontaktowałyśmy się we wszystkich sprawach dotyczących organizacji naszej mobilności w Zagrzebiu.

Budynek NSK w Zagrzebiu

Po krótkiej prezentacji i informacjach organizacyjnych przyszedł czas na zwiedzanie biblioteki. Nie udało nam się oczywiście dotrzeć do każdego miejsca i działu, a zobaczenie głównych sal dostępnych dla użytkowników i tak zajęło nam jakieś dwie godziny.

Budynek, w którym mieści się NSK, jest monumentalny - został wybudowany specjalnie na potrzeby biblioteki. Pracuje w nim ponad 300 osób i mieści w sobie około 3 mln zbiorów. Jako że instytucja pełni rolę zarówno biblioteki narodowej, jak i uniwersyteckiej, zbiory dostępne są na miejscu (część w z nich w formie elektronicznej).

Biblioteczne wnętrza

NSK posiada również 4 kolekcje zbiorów specjalnych - miałyśmy przyjemność odwiedzić jedną z nich, tj. kolekcję grafik. Oglądałyśmy nie tylko unikalne zbiory autorstwa Picassa, Rembrandta czy uznanych chorwackich twórców, ale także grafiki z polskim akcentem - specjalnie dla nas przygotowano pocztówki z Krakowa i Warszawy, które znajdują się w bibliotecznych zasobach. 

Warszawska pocztówka ze zbiorów NSK

Dzieło Rembrandta ze zbiorów NSK

Ana-Marija, która była naszym przewodnikiem po bibliotecznych zakamarkach (łatwo zgubić się w tym labiryncie!), posiada imponującą wiedzę historyczną, więc przeszłość samej biblioteki została zaprezentowana też w innych, pozabibliotecznych kontekstach.

Z perspektywy naszej instytucji ciekawa była prezentacja Centrum Ustawicznej Edukacji dla Bibliotekarzy, które zapewnia doskonalenie zawodowe dla pracowników wszystkich typów bibliotek z całej Chorwacji.

Nasz pierwszy dzień mobilności w bibliotece zakończyłyśmy bardzo miłym akcentem - wspólna kawa, na którą zaprosiły nas Antonija i Marta, była przedłużeniem naszych rozmów o podobieństwach i różnicach w bibliotecznej pracy, wyzwaniach, które na nas czekają i wielu innych rzeczach (niekoniecznie zawodowych ;) )